امنیت فرودگاه موضوعی بسیار مهم و حائز اهمیت است که حتی در حوزه امنیت ملی یک کشور جایگاه ویژه ای دارد. از اینرو همواره نکاتی در امنیت ورود و خروج مسافرین از طرف مامورین امنیتی فرودگاه ها لحاظ می شود که گاها برای افراد عادی امری تنش زا و گیج کننده است؛ به همین دلیل مسافران هیچ وقت علاقه ای به مامورین امنیت فرودگاه نشان نمی دهند! در این مطلب نکاتی در مورد این افراد و جایگاهشان بیان می گردد که احتمالا کمتر از آنها اطلاع دارید!
بطور کلی وقتی صحبت از بخش امنیت فرودگاه می شود، اکثر افراد علاقه ای به آن دارند و یا بگونه ای حس چندان خوشایندی در ذهنشان ایجاد نمی گردد و گاها آن را بخشی از تجربه تلخ تور های مسافرتی خود می دانند. شاید به این دلیل است که در مورد شرح وظایف مامورین امنیتی فرودگاه و نقش غیر قابل انکارشان در تامین امنیت فرودگاه کمتر چیزی شنیده اند و یا شاید هم در گذشته برخورد سخت و نسبتا خشنی را از طرف این مامورین تجربه کرده اند و از این موضوع دلگیر هستند. پروسه طولانی عبور از گیت های امنیتی فرودگاه ها برای خیلی از افراد ایجاد استرس و گاها تنش می کند، مخصوصا اگر پروازی طولانی در پیش داشته باشند.
در این مطلب نکاتی در مورد مامورین امنیتی فرودگاه ها بیان می گردد که دانستن آنها می تواند تحمل خیلی از قوانین امنیتی را برای مسافرین راحت تر نماید. در واقع حقایق و نکاتی که در مورد مامورین امنیتی فرودگاه ها وجود دارند، زیاد نیستند ولی اگر افراد بیشتری از آنها مطلع شوند، هم مامورین بهتر بتوانند به وظایف قانونی شان عمل کنند و هم این افراد بعنوان مسافر، کمتر اذیت می شوند و راحت تر می توانند با این سخت گیری کنار بیایند. در اینجا برای اینکه سفر بعدی شما به تجربه لذت بخش تری تبدیل شود شما را با 20 نکته در مورد مامورین امنیت فرودگاه آشنا می کنیم که شاید کمتر شنیده باشید؛ پس با ما همراه باشید. لازم به ذکر است که نکاتی که در این مطلب بیان می گردد صرفا مربوط به فرودگاه های ایران نمی باشد و بر اساس استانداردهای معتبر دنیا در زمینه امنیت پرواز فرودگاه ها نوشته شده است.
اولین نکته ای که مطمئنا از آن اطلاع ندارید این است که تنها حدود 5 درصد از بارهای مسافران، بازرسی می شوند ولی روی همه آنها یادداشتی چسبانده شده مبنی بر اینکه بار شما بازرسی شده است. بعضی از مامورین در هنگام بازرسی رفتار ملایمی دارند و محتویات ساک یا چمدان وقتی به دست شما می رسند، همان نظم و ترتیب قبل را دارند. اما همه ماموران در هنگام بازرسی با ملایمت با بار مسافرین برخورد نمی کنند و بعضی اوقات لباس ها و دیگر لوازم شخصی شما به صورت به هم ریخته به دستتان می رسد، اشیای شکستنی می شکنند و یا ترک بر می دارند، محتویات بطری ها می ریزند و خیلی وقت ها هدایای کادو پیچ شده هم پاره می شوند!
نکته بعدی اینستکه وقتی فردی به عنوان مامور امنیتی فرودگاه استخدام می شود، احتمالا به صورت یک دوره دو ساله به خدمت گرفته می شود. این افراد در طول این دو سال باید آموزش های منظمی را طی کنند و همینطور عملکردشان به طور مداوم بررسی می شود. بعد از سپری شدن این دوره، آنها به امنیت شغلی می رسند. یعنی استخدام دائم می شوند و اخراجشان بی نهایت سخت می شود مگر اینکه جرمی مرتکب شوند. (این روال در کشورهای پیشرفته نظیر آمریکا اتفاق می افتد)
مامورین امنیتی فرودگاه ها همیشه از اعتبار فوق العاده ای برخوردار می باشند و قوانین دائما در حال تغییر آنها اغلب می تواند منشا ناراحتی و سرخوردگی بسیاری از مسافرین باشد. در نتیجه تعدادی از مامورین درباره شغل شان کاملا صادق نیستند و به جای گفتن اینکه مامور امنیت فرودگاه هستند می گویند در اداره امنیت داخلی کار می کنند که البته به لحاظ فنی درست است اما همه واقعیت نیست.
زندگی در بخش امنیت فرودگاه می تواند واقعا خسته کننده باشد. بنابراین مامورین امنیت علاوه بر استفاده از کلمات رمزی رسمی، تعدادی کلمه رمزی هم خودشان اختراع کرده اند تا کارشان از کسالت و یکنواختی خارج شود. این رمزها می تواند شامل راههای مطلع کردن همکاران در صورت رویت مسافری خاص و ویژه یا استفاده از اصطلاحاتی ساده برای اینکه به یکدیگر اطلاع دهند مسافری آزاردهنده دارد نزدیک می شود، باشد. در هر دو مورد، این مسافران احتمالا یک بازرسی طولانی را تجربه می کنند.
نکته دیگری که احتمالا از آن اطلاع ندارید این است که اگر تروریست ها دشمن شماره یک مامورین امنیتی فرودگاه باشند، گربه ها دشمن شماره دوی آنها هستند. آنها از گربه ها متنفرند چون در حین برداشتن دست مامورین را می خراشند و به دستورات عمل نمی کنند. در خیلی از فرودگاه ها گربه ها هم بازرسی بدنی می شوند. اگر گربه ای قبل از بازرسی فرار کند، سرپرست بازرسی امنیتی فرودگاه می تواند کل ترمینال مسافربری را تعطیل کند.
نکته دیگری که در مورد مامورین امنیتی فرودگاه ها وجود دارد اینستکه آنها به مسافرین پروازهای شبانه بیشتر از سایرین علاقه دارند. این امر شاید به این دلیل باشد که این مسافرین بدلیل زمان سفرشان اکثرا آرام ترند و با آرامش بیشتری نسبتا به مسافرین صبحگاهی که سرحال و بشاش اند رفتار می کنند. مسافران پروازهای شبانگاهی در کل جزو بهترین مسافرین فرودگاه ها محسوب می گردند.
نکته بعدی که در رابطه مامورین امنیتی وجود دارد اینستکه چون روند کاری مامورین امنیتی فرودگاه ها صدها صفحه دارد، در نتیجه تعداد کمی از مامورین تمام مستندات را بطور مطالعه می کنند. مامورین امنیتی بیشتر مایل اند از عقل و شعور خود و دستورالعمل های شفاهی استفاده کنند. به همین دلیل امکان دارد با مامورینی رو به رو شوید که به شما اجازه بردن یک آیتم مجاز که شما از مجاز بودن آن اطلاع دارید را نمی دهند. اگر چنین موردی اتفاق افتاد، می توانید از مامورین مامورین بخواهید به یک سرپرست برای چک کردن آن مورد طلاع دهد.
با وجود تمام افکار و ذهنیات منفی که در مورد مامورین امنیتی فرودگاه ها وجود دارد، مشتریان و مسافرین ممکن است کم و بیش درباره لحظات شادی که با کارکنان بازرسی تجربه کرده اند هم صحبت کنند. برای مثال تقریبا همه آنها حداقل با یک شخص معروف و مهم برخورد داشته اند، چون افراد معروف همیشه در حال سفر هستند و همه آنها باید از گیت بازرسی عبور کنند. هر از چند گاهی حتی مامورین بازرسی شاهد خبر بارداری یکی از سلبریتی ها (celebrity) یا یک پیشنهاد ازدواج هستند!
نکته دیگری که درباره مامورین امنیتی وجود دارد اینستکه آنها معمولا قسمت های اول بلیط، شماره بار یا شماره تلفن شما را علامت می زنند تا نشان دهند که چه کسی شما را بازرسی کرده است. اگر آنها به شما مشکوک شوند، احتمالا روی کارت پرواز شما هم علامت می گذارند تا به دیگر مامورین بازرسی اطلاع دهند که شما باید به صورت مخصوص بازرسی شوید.
نکته بعدی که احتمالا از آن بی اطلاع هستید اینستکه علیرغم تمام فلزیاب ها، اسکنرهای بدن و بازرسی های بدنی، هنوز هم چیزهایی وجود دارند که می توان آنها را از گیت بازرسی خارج نمود. در سال 2015 وزارت امنیت داخلی آمریکا تعدادی مامور مخفی به بعضی از شلوغ ترین فرودگاههای آمریکا فرستاد. این افراد در کیف شان سلاح های ممنوعه و مواد انفجاری تقلبی حمل می کردند. نتیجه این آزمایش این شد که 95 درصد از مامورین امنیتی فرودگاه ها نتوانستند در 67 مورد از 70 مورد آزمایشی، اقلام ممنوعه را شناسایی نمایند!
مورد دیگری که در مورد مامورین امنیتی فرودگاه ها وجود دارد اینستکه برخلاف مهمانداران و خدمه پرواز و دیگر کارکنان شرکت هواپیمایی، این افراد هیچ گونه مزایایی از قبیل سفر هوایی رایگان یا وعده های غذایی رایگان، دریافت نمی کنند. در واقع قبول هر گونه هدیه ای می تواند زمینه اخراج آنها را فراهم نماید؛ مگر اینکه مامور امنیتی دوستی یا اعضای خانواده ای داشته باشد که کارمند شرکت هواپیمایی است.
پست های مامورین امنیتی هم معمولا هر 30 دقیقه تغییر می کند. یا مامور می تواند نیم ساعت متصدی دستگاه اشعه ایکس، و نیم ساعت بعد در حال کنترل بلیط شما باشد. این جابه جایی ها به ترتیب صورت می گیرد تا از خطا و اشتباه کارکنان جلوگیری شود. چون انجام دادن یک وظیفه به مدت بسیار طولانی می تواند موجب از قلم انداختن بعضی موارد توسط مامور گردد.
نکته جالبی که در مورد مامورین امنیت فرودگاه ها وجود دارد اینستکه این مامورین اجازه ندارند کسی را دستگیر کنند! اغلب مسافرین از بازرسی های اضافی مامورین شکایت دارند و این بازرسی های زیاد باعث ترس عده ای از مسافرین می گردد، مخصوصا کسانی که اقلام ممنوعه را حمل می کنند و نگران اند که خیلی غیر منتظره دستگیر شوند. اما نکته جالب اینجاست که این مامورین اجازه دستگیری مستقیم این افراد را ندارند؛ هرچند تا رسیدن پلیس فرودگاه افراد مشکوک را نگه می دارند.
اسکنرهای کامل بدن را امروزه در اکثر فرودگاهها می توانید، ببینید. این اسکنرها به مامورین امنیت فرودگاه ها اجازه می دهند تا نیم رخی شبه مانند از بدن مسافر را برای پیدا شدن هر نوع سلاح مخفی یا دیگر اقلام خطرناک ببینند. البته اسکنرهای امروزی با قبلی ها فرق دارند. اولین دستگاههای اشعه ایکس برای ایجاد تصویری از بدن به کار می رفتند. عده زیادی از مسافرین از این دستگاهها شاکی بودند چون با آنها مامورین امنیتی می توانستند بدن مسافرین را ببینند و این امر اصلا خوشایند نبود؛ خصوصا برای ما ایرانی ها. از سال 2013 به بعد در کشورهای پیشرفته، اسکنرهای قدیمی فرودگاه با ابزارهای جدیدی جایگزین شدند که می توانستند از نرم افزار "شناسایی خودکار هدف" استفاده کنند. با این اسکنرها مامورین به جای تصویری شبح مانند از بدن مسافرین می توانند نمایش کارتونی از بدن آنها را ببینند.
در نظر سنجی که به تازگی در مورد رضایت شغلی در ادارات فدرال انجام گرفته، مامورین امنیت فرودگاه ها در انتهای لیست قرار گرفت. اعداد و ارقام حاکی از این هستند که در سال 2015 حدود 10 درصد از مامورین تمام وقت (در مقایسه با 4.2 درصد در سال 2010) و 19 درصد از مامورین نیمه وقت (در مایسه با 13 درصد در سال 2010) از کار خود کناره گیری کردند. دلیل این کناره گیری ها تنها عدم رضایت شغلی و دائما آماده بودن برای موقعیت های خطرناک می باشد که می تواند تنش زا باشد.
مامورین امنیت فرودگاه ها با مسافرینی که تصمیم دارند همکاری نکنند، شوخی ندارند. آنها به این مسئله که بعضی از مسافرین به دلایل پزشکی نمی توانند از اسکنر استفاده کنند، اهمیت نمی دهند اما این دلیل نمی شود که از آنها بازرسی نکنند! در گیت های بازرسی افرادی که از این کار اجتناب می کنند باید پروسه طولانی تری را طی کنند که مامورین اغلب آن را مایه زحمت خود می دانند.
نکته جالبی که احتمالا از آن مطلع نیستید این است که چرا مامورین امنیت فرودگاه ها وقت زیادی را به بازرسی بسته های غذا و مواد غذایی مسافرین اختصاص می دهند. این امر به این دلیل است که بسته های غذا در داخل اسکنر شبیه بمب به نظر می رسند. در دستگاه اشعه ایکس اغلب غذاها مثلا یک قالب پنیر را نمی توان از C4 تشخیص داد. گوشت ها هم به همین صورت اند، چون اکثرا غذاها در صفحه نمایش دقیقا مثل بمب به رنگ نارنجی ظاهر می شوند.
